Ο Ηγούμενος π. Φιλόθεος για τις συναντήσεις του με τον Πάπα Φραγκίσκο Γράφει: Γιώργος Αλεβίζος

 

Ο Ηγούμενος π. Φιλόθεος

για τις συναντήσεις του με τον Πάπα Φραγκίσκο

Γράφει: Γιώργος Αλεβίζος

 

            Με τον πανοσιολογιότατο πρ. Ηγούμενο Μονής Τοπλού τον κ.κ. Φίλόθεο η διαχρονική μας φιλία κι εκτίμηση αρχίζει από τα πρώιμα γυμνασιακά χρόνια. Εκείνος λίγο μεγαλύτερος.

 

            Στις πρόσφατες, τηλεφωνικά, πασχαλινές μας ευχές, αναφερόμενοι στην εκδημία του αοίδημου Πάπα Φραγκίσκου:

- Ξέρεις Γιώργο, είχα συναντήσει τον Πάπα Φραγκίσκο.

- Πείτε μας πατέρα Φιλόθεε:

- α. Το 2003 με τον μακαριστό Γεννάδιο, η ορθόδοξη ρωσική εκκλησία στο Μπουένος Άιρες (Αργεντινή) μας είχε καλέσει για τα Χριστούγεννα. Εκείνοι σαν παλαιοημερολογίτες τα εορτάζουν, όταν εμείς οι Ορθόδοξοι έχουμε τα Φώτα.

          Καρδινάλιος στο Μπ. Άιρες ήταν τότε ο Πάπα Φραγκίσκος. Επιστρέφοντας από την εκκλησία, επειδή δεν είχε αυτοκίνητο, ζήτησε, αν χωρούσε, να τον πάρουμε μαζί μας. Φυσικά τον υποδεχθήκαμε. Μας εντυπωσίασε η απλότητα και η ταπεινότητά του.

   β.   Μετά την ανάδειξή του (2013) στον παπικό θρόνο, καλεσμένος από το Πατριαρχείο μας, βρεθήκαμε στην Κωνσταντινούπολη για τον εορτασμό του Αγίου Ανδρέα.

          Ερχόμενος στην εκκλησία ο Πάπα-Φραγκίσκος, πηγαίνοντας να ασπασθούν με τον Πατριάρχη , ΓΟΝΑΤΙΣΕ ο Πάπας και του ΦΙΛΗΣΕ το χέρι. Εμφανώς αμήχανος ο Πατριάρχης τον φίλησε στο κεφάλι. Ναι γονάτισε ο Πάπας μπροστά στον Πατριάρχη.

- Πατέρα Φιλόθεε αυτό το γεγονός είναι συγκλονιστικό για τις σχέσεις των δύο Εκκλησιών. Καθολικής και Ορθόδοξης, για το καταδικαστέο Σχίσμα.

            Και βρήκα την ευκαιρία για υπενθύμιση στους φιλίστορες αναγνώστες και όχι μόνον.

            Ο Πάπας Βενέδικτος Η΄ (1012-1024) διέταξε την προσθήκη του filioque (= διπλή εκπόρευσις του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού) στο Σύμβολο της Πίστεως, μετά από παράκληση του Ερρίκου Β΄ της Γερμανίας. Όμως οι Ανατολικοί Πατέρες αρνήθηκαν την προσθήκη. Επικαλούμενοι, ότι οι Οικουμενικοί Σύνοδοι απαγόρευαν κάθε προσθήκη.

            Στις 16 Ιουλίου 1054 επήλθε το Σχίσμα μεταξύ της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας, με Πατριάρχη τον θεολογικά ανεκπαίδευτο Μιχαήλ Κηρουλάριο. Και της Ρωμαιοκαθολικής με Πάπα τον Λέοντα Θ. Τα γεγονότα συνιστούσαν ταπείνωση για την εκκλησία της Ρώμης.

            Υπεύθυνος για το Σχίσμα θεωρείται ο Κηρουλάριος. Θεωρήθηκε επιτυχία για τον Πατριάρχη Κωνσατντινουπόλεως. Αφού καθίστατο ανεξάρτητος από την Δύση και τον Πάπα. Και η εξουσία του θα ήταν μεγαλύτερη.

            Το Σχίσμα του 11^ου αιω. εκτός από την προσθήκη του filioque. Ήταν και μια διαμάχη περί των τελετουργικών συνηθειών.

            Σε επίπεδο πολιτικής ιστορίας. Το ουσιαστικό Σχίσμα μεταξύ των δύο Εκκλησιών έλαβε χώραν μετά τις  βίαιες συμπεριφορές. Που εκδηλώθηκαν το 1204 με την κατάληψη της ΚΠόλεως από τους Λατίνους.

            Οι πολιτικές συνέπειες του Σχίσματος ήταν μεγάλες για την πολιτική ύπαρξη του Βυζαντίου. Δυσχέραινε τις προσπάθειες οποιασδήποτε μελλοντικής συνεργασίας μεταξύ Κπόλεως και Δύσης. Εμποδίζοντας τον συμβιβασμό τους άνοιξε τον δρόμο προς την πτώση της Αυτοκρατορίας του Βυζαντίου. Της Κωνσταντινουπόλεως.

            Ανεξάντλητο πηγάδι αναμνήσεων ο Πανοσιολογιότατος πρ. Ηγούμενος Τοπλού κ.κ. Φιλόθεος. Διαχρονικά φίλος μας. Τον παρεκάλεσα να ρίχνει τακτικά τον κουβά στο πηγάδι των αναμνήσεων. Το νερό του να μας υδροδοτεί για γράψιμο. Αφού ο ίδιος, στην παραίνεσή μας για καταγραφή της πληθώρας των χρήσιμων αναμνήσεων του δεν δεσμεύεται.

            Να έχει την υγειά του. Όρθιος να πορεύεται.

Γιώργος Αλεβίζος

24 Απριλίου 2025