Διήμερο εκδηλώσεων με την Παιδαγωγική Ομάδα Σκασιαρχείο- Πειραματικοί ψηλαφισμοί για ένα σχολείο της κοινότητας

Το Δίκτυο Συνεργασίας Εκπαιδευτικών και το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας Σητείας διοργανώνουν το Σάββατο και την Κυριακή 11 και 12 Μαΐου ένα διήμερο εκδηλώσεων για την παιδαγωγική Freinet σε συνεργασία με την Παιδαγωγική Ομάδα Σκασιαρχείο-Πειραματικοί ψηλαφισμοί για ένα σχολείο στην κοινότητα.

Το διήμερο θα πραγματοποιηθεί στο χώρο του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Σητείας, με προσκεκλημένες δυο εκπαιδευτικούς- μέλη της Παιδαγωγικής Ομάδας Σκασιαρχείο, τη Στέλλα Μπαδικιάν* και τη Φωτεινή Παπαρήγα**.
Αναλυτικότερα, το πρόγραμμα του διημέρου έχει ως εξής:
Σάββατο 11 Μαΐου 9.30πμ-1μμ:

1. Προβολή της ταινίας «Η μάθηση είναι ιερή!: στα πρώτα βήματα μιας τάξης Freinet (2014)» και ανοιχτή συζήτηση.

Λίγα λόγια για την ταινία: Τα ζητήματα που συνδέονται με τους προβληματισμούς για το σημερινό δημόσιο σχολείο αφορούν την αναζήτηση νοήματος στη σχολική ζωή. Το νόημα για την εκπαιδευτική διαδικασία δεν είναι κάτι δεδομένο. Η σχολική αποτυχία οφείλεται εν πολλοίς στην απώλεια νοήματος. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα γίνεται αντικείμενο κριτικής όταν απουσιάζει το νόημα. Στην ταινία της Delphine Pinson, Η μάθηση είναι ιερή! Στα πρώτα βήματα μιας τάξης Freinet (2014) η έμφαση είναι στην τάξη, τον τόπο της καθημερινής συνάντησης των παιδιών. Η τάξη και το νόημα καλούνται να συμφιλιωθούν. Το φιλμ πραγματεύεται ακριβώς αυτό, την καθημερινότητα ενός σχολείου που εργάζεται με τις τεχνικές Freinet. Παράλληλα πέρα από την τάξη, παρακολουθούμε και τα άλλα μέρη της εκπαιδευτικής διαδικασίας, όπως: την αυλή, τον σχολικό κήπο και την κοινότητα, καθώς και τις εξόδους των παιδιών σε μέρη πιο μακρινά. Και με την αλληλογραφία, μία από τις τεχνικές Freinet, σε ακόμη πιο μακρινά μέρη.

2. Εργαστήρια: «Τί νέα» και «Συμβούλιο τάξης» (εμψυχώτριες: Στέλλα Μπαδικιάν-Φωτεινή Παπαρήγα)

Περιγραφή εργαστηρίου: Οι τεχνικές Φρενέ είναι διαδικασίες αλληλοεξαρτώμενες, αλλά και αυτόνομες. Η τεχνική «Τι νέα;» μπορεί να προηγηθεί όλων, θα λέγαμε ότι είναι ο κοινός παρονομαστής όλων. Είναι ο δίαυλος επικοινωνίας με την ψυχή του παιδιού και με την κοινωνία, καθώς κάθε παιδί είναι μέλος μιας πολιτιστικής κοινότητας. Δίνει το κίνητρο για προφορικό λόγο και οργανώνει τους μαθησιακούς στόχους με βάση τα ενδιαφέροντα των μαθητών. Από την άλλη, το συμβούλιο τάξης είναι το εργαλείο που επιλύει προβλήματα, ενδοσχολικά και μη. Είναι το πρώτο βήμα για την ανάληψη ευθυνών και τη διαμόρφωση του ενεργού πολίτη. Στο εργαστήρι, έπειτα από μια σύντομη παρουσίαση των δύο προαναφερθεισών τεχνικών θα προχωρήσουμε σε μια πρακτική εφαρμογή του «Τι νέα;» και του «Συμβουλίου τάξης» έτσι ώστε οι καθηγητές να μπορούν άμεσα να τα εφαρμόσουν στις τάξεις τους.
Κυριακή 12 Μαΐου 9πμ-12μμ:
Παράλληλα εργαστήρια

1. «Ομάδες στην συνεργατική τάξη» (εμψυχώτρια: Στέλλα Μπαδικιάν)

Περιγραφή εργαστηρίου: Η μάθηση με φυσικό τρόπο, εξερευνώντας και ανακαλύπτοντας, γίνεται μέσα από συνεργασία, όπου δίνεται στο παιδί η δυνατότητα να αναπτύξει δεξιότητες κοινωνικές και επικοινωνίας. Η τάξη χωρίζεται σε ομάδες, αλλά και όλη η τάξη αποτελεί μία ομάδα. Τα μέλη της ομάδας αλληλο-στηρίζονται προκειμένου να επιτύχουν τον κοινό στόχο. Οι μαθητές εργάζονται για να λύσουν θέματα από την καθημερινή ζωή, συζητούν, επικοινωνούν, φαντάζονται μαθαίνοντας βασικές έννοιες των φυσικών επιστημών.

2. «Ελεύθερο κείμενο» (εμψυχώτρια: Φωτεινή Παπαρήγα)

Περιγραφή εργαστηρίου: Θα λέγαμε ότι η τεχνική «ελεύθερο κείμενο» είναι η μεγάλη εφεύρεση του Φρενέ. Είναι μια πρακτική που διαπερνά κάθετα όλες τις άλλες τεχνικές, τι νέα;, πλάνα εργασίας, αλληλογραφία, σχολική εφημερίδα, μικρά βιβλία, κινηματογράφο κ.ά. Σύμφωνα με αυτή την τεχνική το παιδί εκφράζεται ελεύθερα για τα θέματα που το απασχολούν και ψηλαφώντας γλωσσικές μορφές και ύφη έρχεται σε επαφή με την τέχνη του λόγου, τη λογοτεχνία. Οι μαθητές δεν εκτελούν μια σχολική άσκηση που προορίζεται να διαβαστεί από τον δάσκαλο, αλλά δημιουργούν έργα που έχουν νόημα, γράφουν για να διαβαστούν από πραγματικό κοινό. Το σχολείο ανοίγει την πόρτα του στη ζωή και την κοινωνία, κάτι που δίνει κίνητρο για μάθηση. Δουλειά του δασκάλου είναι να συνδέει τους λογοτεχνικούς ψηλαφισμούς του παιδιού με έργα της εγχώριας και παγκόσμιας λογοτεχνίας. Στο εργαστήρι, με αφόρμηση εικόνες, μουσική και λογοτεχνικά κείμενα, θα βιώσουμε την εμπειρία του «συγγραφέα».
Η προβολή ταινίας και η συζήτηση είναι ανοιχτές στο κοινό, ενώ για τη συμμετοχή στα εργαστήρια απαιτείται δήλωση συμμετοχής. Όλες οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται δωρεάν.
Στα εργαστήρια μπορούν να συμμετέχουν εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, γονείς, καθώς και κοινωνικοί επιστήμονες ή λειτουργοί υγείας. Για όσους/ες το επιθυμούν θα δοθούν βεβαιώσεις συμμετοχής.
Δηλώσεις συμμετοχής για το εργαστήρι στο 2843029620 ή στο sitia@selfhelp.gr μέχρι την Παρασκευή 10 Μαΐου. Καθώς ο αριθμός θέσεων είναι περιορισμένος θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Το διήμερο πραγματοποιείται με τη συνδιοργάνωση του Οργανισμού Ανάπτυξης Σητείας (ΟΑΣ).

* Η Στέλλα Μπαδικιάν είναι καθηγήτρια μαθηματικών στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση και επιστημονική συνεργάτης του ΑΠΘ. Είναι μέλος της επιστημονικής ομάδας του ερευνητικού προγράμματος «Σχολεία Συνεργατικής μάθησης και πρόληψης» που βασίζεται στις αρχές της παιδαγωγικής Φρενέ και του Μίλτου Κουντουρά (2010– 013)και του «Πιλοτικού προγράμματος εκπαίδευσης και εφαρμογής της Παιδαγωγικής Φρενέ στη Δημόσια εκπαίδευση (2017 -2018). Αποτελεί ιδρυτικό μέλος της παιδαγωγικής ομάδας «Σκασιαρχείο. Πειραματικοί ψηλαφισμοί για ένα σχολείο της κοινότητας» και είναι ανάμεσα στους εμπνευστές και λειτουργούς του «Δικτύου Συνεργατικών σχολείων με την παιδαγωγική Φρενέ». Έχει εφαρμόσει στις τάξεις της την συνεργατική μάθηση με τις αρχές της Παιδαγωγικής Φρενέ και έχει εμψυχώσει πολλά εργαστήρια σε παιδαγωγικές ημερίδες.
** Η Φωτεινή Παπαρήγα σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γαλλική και Γερμανική Φιλολογία, καθώς και Μετάφραση-Μεταφρασεολογία (Βασικά πτυχία και Μεταπτυχιακό). Το 2012 ολοκλήρωσε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το διδακτορικό της με θέμα « Nanos Valaoritis : Unmédiateurd’impacts ». Από το 2002 εργάζεται στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως καθηγήτρια Γαλλικών και Γερμανικών. Από το 1994 έως το 2011 υπήρξε μέλος της συντακτικής επιτροπής του λογοτεχνικού περιοδικού «Μανδραγόρας». Ασχολείται με τη διδακτική ξένων γλωσσών, τη μετάφραση, καθώς και με την ανάλυση θεμάτων λογοτεχνίας. Έχει συνεργαστεί με τους εκδοτικούς οίκους: Κέδρος, Σοκόλης, Μανδραγόρας, Γκοβόστης και το 2017 με τον γαλλικό εκδοτικό οίκο LesHommessans Épaules. Τα άρθρα της έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά: Μανδραγόρας, Ποιητική, Θέματα Λογοτεχνίας, Ένεκεν, Poetix, Διακείμενα, Οδός Πανός, Contact+. Από το 2014 είναι μέλος της Παιδαγωγικής ομάδας «Το Σκασιαρχείο – Πειραματικοί Ψηλαφισμοί για ένα Σχολείο της Κοινότητας» και εφαρμόζει τεχνικές Φρενέ στις τάξεις της.

Το Δίκτυο Συνεργασίας Εκπαιδευτικών για Θέματα Πρόληψης της Εξάρτησης και άλλων Ψυχοκοινωνικών προβλημάτων είναι μια προσπάθεια εκπαιδευτικών που έχει βασικό στόχο την αλληλοϋποστήριξη και την αλληλοβοήθεια μεταξύ τους σε θέματα που αφορούν τη σχολική κοινότητα και το ρόλο του εκπαιδευτικού μέσα σε αυτήν, με κοινό όραμα μια πιο ουσιαστική εκπαίδευση. Επιπλέον, στόχος του δικτύου είναι ο σχεδιασμός εκδηλώσεων και δράσεων ανάδειξης εναλλακτικών παραδειγμάτων εκπαίδευσης, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στην πρόληψη των εξαρτήσεων και άλλων ψυχοκοινωνικών προβλημάτων.
 Το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας Σητείας είναι ένα πρόγραμμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και του Οργανισμού κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ) που λειτουργεί στην πόλη της Σητείας από το 2008. Κεντρικά πεδία δράσης του προγράμματος είναι: α) η υποστήριξη ανθρώπων με προβλήματα εξάρτησης και του περιβάλλοντός του και β) η υλοποίηση δράσεων που στοχεύουν στην πρόληψη των εξαρτήσεων και άλλων ψυχοκοινωνικών προβλημάτων.